ประวัติความเป็นมาฯ

มัสยิดอัลเอี๊ยะซาน เริ่มแรกเป็นอาคารไม้ทรงปั้นหยา สร้างขึ้นบนเนื้อที่ 300 ตารางวา ซึ่งอุทิศ โดยนายห้างสมาน ไทประทาน ในช่วงนี้มีนายยะห์ยา (ครูยอ) มิตรเจริญ เป็นอิหม่าม นายมัด นะดิน เป็นคอเต็บ นายมาน เมฆฉาย เป็นบิหลั่น และมีคณะกรรมการร่วมบริหาร (ตามความพอที่จดจำได้) คือ
นายสมาน ไทประทาน นายหมื่นสะอาด หมัดกอเซ็ม นายมาน ช่างกึ่ง
นายเย็บ สะริดี นายยอ ระวงษ์ นายไสว เขจรรานนท์

มัสยิดอัลเอี๊ยะซานได้ขอจดทะเบียนเป็นมัสยิดอย่างถูกต้องในวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2496
ต่อมาเมื่ออิหม่ามยะห์ยา (ครูยอ) มิตรเจริญ ได้กลับไปสู่ความเมตตาของอัลลอฮฺ ซ.บ. นายสอี๊ด สุไลมาน ก็ได้รับการแต่งตั้งจากปวงสัปปุรุษ ให้ขึ้นมาดำรงตำแหน่งอิหม่าม และคอเต็บ ก็ได้แก่ นายประสาท (ครูสาท) บริสุทธิ์ ส่วนนายมาน เมฆฉาย ก็ได้เป็นบิหลั่นอยู่เหมือนเดิม
ต่อมาเมื่อนายสอี๊ด สุไลมาน ได้กลับไปสู่ความเมตตาของอัลลอฮฺ สัปปุรุษก็ได้แต่งตั้งให้นายมานพ (เดะ) ผ่องเผือก เป็นอิหม่าม และได้แต่งตั้งให้นายกอเซ็ม ปานทอง เป็นคอเต็บ นายอิบรอเฮม ฮัจยีอิบรอเฮฮาล้าลฟูด) ยิ้มแย้ม เป็นบิหลั่น ณ ช่วงนี้นี่เอง คณะผู้บริหาร (กรรมการมัสยิด) ร่วมกับปวงสัปปุรุษ ได้มีการเห็นพ้องต้องกัน ในโครงการสร้างมัสยิดขึ้นหลังใหม่ เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สองชั้น กว้าง 17 เมตร ยาว 29 เมตร เริ่มวางศิลารากฐานประมาณวันที่ 14 มีนาคม พ.ศ. 2524 การสร้างมัสยิดหลังใหม่ดังกล่าว งบประมาณที่ตั้งกันไว้ก็ประมาณห้าล้านบาท
คณะกรรมการก่อสร้างครั้งนี้ (ตามความที่พอจดจำได้) คือ
นายอุลาฮูเซ็น ปาทาน นายสมิอุลา ดาทะโย นายอุมัติ ปานทอง
นายสุโก็ร ยอระมิน นายรอมาน โต๊ะใบตะ นายหมัด บริสุทธิ์
นายเสรีย์ ไทยประทาน นายพยับ ชูไทย นายสมชาย ยิ้มแย้ม
นายมุด นนทรีย์ นายฆอนี เมฆลอย นายนี ปูเยะ
นางไซหนับ ไทประทาน และยังมีอีกหลายท่านที่ไม่ได้เอ่ยนาม ณ ที่นี้
การก่อสร้างอาคารมัสยิดหลังปัจจุบันนี้ ใช้เวลาดำเนินการประมาณ 6-7 ปี จึงแล้วเสร็จ งบประมาณที่สร้างก็ได้มาจากขอเรี่ยรายจากสัปปุรุษ และผู้มีจิตศรัทธาโดยทั่วไปบ้าง อัลฮัมดุลิ้ลล่ฮฺ

ปัจจุบัน มัสยิดอัลเอี๊ยะซาน (ปากน้ำ) จ.สมุทรปราการมีคณะผู้บริหาร (กรรมการมัสยิด) คือ
นายมานพ (เดะ) ผ่องเผือก อิหม่าม
นายปรีชา (ครูมูฮำหมัด) ขำกา คอเต็บ
นายสุนันท์ (ยีวา) อูหมัด บิหลั่น
นายสมาน ชูไทย เหรัญญิก นายมูซา เซ็นงาม เลขา,ประธานการศึกษา

กรรมการ
นายวิฑูรย์ ประจักษ์จิต นายประเสริฐ กองเป็ง นายสมพงษ์ ลาวัง
นายฆอนี เจริญสุข นายวันไชย หลังสันต์ นายฮะรุณ มาลีเมาะ
นายการีม ยิ้มแย้ม นายตอฟา ดาเหม็ง นายอรัญ อีแต

มัสยิดอัลเอี๊ยะซาน (ปากน้ำ) มีสัปปรุษ 1,200 คน ซึ่งสัปรุษที่เป็นคนพื้นที่จริง ๆ มีประมาณ 40 ครอบครัว ส่วนนอกเหนือจากนี้ ก็อพยพมาทำมาหากิน ประกอบอาชีพ จากพื้นที่อื่น เช่น มาจากคลองหกวา คลองสิบสีี่ คลองสิบห้า นครนายก มีนบุรี เป็นต้น อาชีพส่วนใหญ่ของปวงสัปปุรุษก็ค้าขาย และรับจ้าง
มัสยิดอัลเอี๊ยะซาน (ปากน้ำ) มีโรงเรียนสอนศาสนา และเป็นหน่วยสอบฟัรดูอีน สมาคมคุรุสัมพันธ์ ประจำจังหวัดสมุทรปราการ (หน่วยที่ 25) มีโรงเรียนสอนศาสนาที่อยู่ในเครือหน่วย 11 สถาบัน และมีการจัดสอบวัดผล ประเมินผลทุก ๆ ปี หนึ่งมีนักเรียนเข้าสอบประมาณ 500 คน ครูผู้สอนประมาณ 30 คน ที่ร่วมด้วยช่วยกันในการสอบ
ปัจจุบันโรงเรียนมัสยิดอัลเอี๊ยะซาน (ปากน้ำ) มีเด็กนักเรียน 150 คน ซึ่งเป็นนักเรียนชั้นอนุบาล 100 คน เป็นนักเรียนชั่นปัรดูอีน ปีที่ 2-3-4-5-6 , 50 คน ส่งเข้าสอบวัดผล ประเมินผล 40 คน มีครู, อาจารย์ ดำเนินการสอน 2 คน คือ นายมูซา เซ็นงาม ทำการสอนนักเรียนชั้นอนุบาล และชั้นฟัรดูอีนปีที่ 2 นายมุฮำหมัด (นายปรีชา) ขำกา ทำการสอนชั้นฟัรดูอีนปีที่ 3-4-5-6 และยังมีโรงเรียนที่อยู่ในเครือของมัสยิดอัลเอี๊ยะซานอยู่ ณ หมู่บ้านแพรกษา ชื่อโรงเรียนแพรกษาอิสลาม มีนักเรียนประมาณ 150 คน มีครูผู้สอน คือ นายสวัสดิ์ (ครูสะมะแอ) เนียมประพันธ์ เป็นผู้จัดการ, ครูใหญ่ นายยูซุฟ เนียมประพันธ์ นายวาไฮ จามจุรี นายอิบรอเฮม สมหวัง
โรงเรียนแพรกษาอิสลาม ได้ส่งนักเรียนเข้าสอบวัดผลประเมินปีหนึ่ง ๆ ประมาณ 30-40 คน นับได้ว่าระบบการเรียน การสอน หรือการศึกษาด้านศาสนาของมัสยิดอัลเอี๊ยะซานปัจจุบันอยู่ในเกณฑ์ดีพอสมควร อินชาอัลลอฮฺ อนาคตคงจะได้มีการพัฒนายิ่ง ๆ ขึ้นไปอีก
ขอได้รับความขอบคุณฮัจยีอุมัต ปานทอง ที่ให้ขอมูลประวัติความเป็นมาของมัสยิดอัลเอี๊ยะซาน ขออัลลอฮฺทรงโปรดปรานท่านเป็นอย่างมาก